آژانس بینالمللی انرژی اتمیدوشنبه هفته قبل در گزارش فصلی خود که به اعضای شورای حکام آژانس در آستانه نشست فصلی شورای حکام ارسال کرد بر منوال گزارشهای گذشته خود ادعاهایی را درباره موضوع هستهای ایران تکرار کرد.
گزارش آژانس در حالی منتشر شد که نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمیاز روز دوشنبه پیش رو ۳ ژوئن (خرداد) آغاز خواهد شد و تا روز ۷ ژوئن (۱۸ خرداد) ادامه دارد.
این گزارش ادعاهایی را از جمله درباره میزان اورانیوم غنی شده و میزان افزایش اورانیوم با غنای ۶۰ درصد را از زمان گزارش قبلی آژانس انرژی اتمیمطرح کرد.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمیدر این گزارش همچنین از آنچه «تصمیم ایران درباره تغییر ندادن موضع خود درباره لغو مجوز چند نفر از بازرسان باتجربه این آژانس» خوانده شده، ابراز تاسف کرده است.
این در حالی است که رسانههای غربی پیش از انتشار گزارش آژانس از اختلاف میان آمریکا و کشورهای اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در آستانه نشست شورای حکام خبر دادند.
ابتدا رویترز به نقل از دیپلماتهای اروپایی گزارش داد که آمریکا با تصمیم تروئیکای اروپایی برای صدور قطعنامه علیه ایران در نشست فصلی شورای حکام مخالف است.
پس از انتشار گزارش رویترز، روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال به نقل از آنچه دیپلماتهای نزدیک به مذاکرات خوانده شده، نوشت: دولت آمریکا متحدان اروپایی را تحت فشار قرار داده تا از طرحهایی برای سرزنش ایران به دلیل پیشرفت در برنامه هستهای خود عقبنشینی کنند.
اما اکنون شنیدهها حاکی از آن است با توجه به تجربه دفعات قبل اگر شورای حکام مجددا اقدام به صدور قطعنامه علیه ایران کند، تهران نیز عکسالعمل نشان خواهد داد.
به گفته منابع، صدور قطعنامه جدید ضدایرانی در شورای حکام پیامدها و هزینههای سنگینی را برای صادرکنندگان قطعنامه خواهد داشت.
پیشتر محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمیدر گفتوگو با خبرگزاری میزان در واکنش به نشست آتی شورای حکام تاکید کرده بود با وجود مذاکرات مثبت با گروسی، باید توجه داشته باشیم که شورای حکام همواره موضوع هستهای ایران را سیاسی میکند و نمیتوان با قطعیت از تاثیر این مذاکرات بر خروجی آن جلسه صحبت کرد، اما امیدواریم این موضوع تاثیرگذار باشد.
تحرکات اخیر تروئیکای اروپایی برای صدور قطعنامه ادعایی درباره ایران در نشست پیش روی شورای حکم در حالی است که تهران همواره بر همکاری با آژانس تاکید کرده است. همچنین هرگونه اقدام غیرعقلانی در این زمینه از سوی بلوک غرب همانطور که ایران بارها بر آن تاکید کرده، میتواند مسیر همکاریهای سازنده را بر هم زده و باعث تصمیمگیری جدید توسط کشورمان منجر شود.
گفتنی است ، ادعاهای پادمانی درباره فعالیتهای هستهای ایران ریشه در اسناد جعلی رژیم صهیونیستی دارد که با هدف امنیتی سازی پرونده هستهای ایران، در اختیار رسانهها و مقامات آژانس قرار گرفته است. جمهوری اسلامیایران ضمن رد ادعاهای مطرح شده و تاکید بر اینکه تعهدات کشورها در حوزه پادمان نامحدود نیست، اسفند ۱۴۰۱ در جریان سفر دو روزه رافائل گروسی به تهران، به صورت داوطلبانه با فعالیتهای راستی آزمایی و نظارت بیشتر بازرسان این سازمان، در چارچوب قانون راهبردی مجلس (قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران) موافقت کرد؛ توافق که بعدا بیانیه مشترک ۴ مارس شهرت یافت. در پی این توافق جلساتی در سطح کارشناسی برگزار شد و با تعاملات انجام شده چندین موضوع فنی بین ایران و آژانس حل و فصل شد.
در واقع با همکاری و حسن نیت جمهوری اسلامیایران، اختلافات بر سر یکی از سه مکانی که آژانس ادعا میکند رد اورانیوم در آن پیدا شده، حل و فصل و همچنین پاسخهای مستدل و مستندات مربوطه درباره سایر مکانها به آژانس ارائه شد.
گروسی همچنین در سفری که سه هفته پیش به ایران داشت، درباره تداوم اجرای بیانیه ۴ مارس با مقامهای کشورمان رایزنی کرد و مقرر شد تا برای تهیه پیشنویس تداوم تعاملات بر مبنای بیانیه مشترک، مذاکرات معاونان سازمان انرژی اتمیکشورمان و آژانس بین المللی انرژی اتمیآغاز شود. جمهوری اسلامیایران همواره تاکید کرده است که همکاری خود را با آژانس در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان ادامه داده و مسائل باقیمانده پادمانی نیز با رویکرد حرفهای و بدون جانبداری آژانس قابل حل است.
با این حال کشورهای غربی با صحنهگردانی رژیم صهیونیستی در تلاش هستند تا با فضاسازیهای تبلیغی و سیاهنمایی، برنامه صلحآمیز هستهای کشورمان را تهدید آمیز جلوه داده و پروندهای را که بموجب توافق سال ۹۴ در شورای امنیت سازمان ملل متحد مختومه شده احیا کنند.
بر اساس گزارشها سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان درصدد ارائه قطعنامه جدیدی در شورای حکام علیه ایران هستند که به گفته دیپلماتهای غربی مورد حمایت آمریکا نیست. «وال استریت ژورنال» در گزارشی به نقل از دیپلماتهای آگاه ادعا کرد که واشنگتن به دنبال آن است تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مانع از تشدید تنشها با تهران شود.
به نوشته این رسانه، واشنگتن بیم از آن دارد که صدور قطعنامه جدیدی علیه تهران همانند گذشته به وضع محدودیتهای جدیدی علیه آژانس منجر شود. از سوی دیگر دولت جو بایدن نسبت به اثربخش بودن صدور قطعنامه علیه ایران خوشبین نیست و حتی اگر کار پرونده هستهای ایران به شورای امنیت سازمان ملل بکشد، روسیه و چین هر گونه تلاش برای تحریم ایران را وتو خواهند کرد.
پیش از این نیز خبرگزاری رویترز در گزارش مشابهی ادعا کرده بود که آمریکا به دنبال قطعنامه جدیدی علیه ایران در نشست آتی شورای حکام نیست تا بهانهای برای تشدید فعالیتهای هسته ای تهران داده نشود.
در همین حال لارنس نورمن خبرنگار ارشد وال استریت ژورنال روز سهشنبه به نقل از منابع اروپایی خود ادعا کرد که تروئیکا از ارائه قطعنامه ضد ایرانی عقب نشینی نخواهند کرد. این خبرنگار آمریکایی با انتشار پیامیدر شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: منابع اروپایی امروز گفتند که مطلقاً از قطعنامه توبیخی (علیه ایران) در نشست هفته آینده شورای حکام عقب نشینی نمیکنند.
از سویی الیشا کرنز رئیس کمیته امور خارجی پارلمان انگلیس گزارش مدیرکل آژانس درباره ایران را نگران کننده خواند و با انتشار پیامیدر فضای مجازی مدعی شد: فقدان یک استراتژی جامع در مورد ایران بین کشورهای متحد یک ضعف آشکار است.
مجموعه گزارشهاو اظهارنظرها در روزهای اخیر، این ادعا را تقویت میکند که ایالات متحده در نقش پلیس خوب به دنبال تشدید تنش با ایران نیست. در همین پیوند یک سخنگوی ایالات متحده در گفتوگویی پیرامون گزارش اخیر آقای گروسی اظهار داشت: ما از تلاشهای گسترده آژانس بینالمللی انرژی اتمیبرای تعامل با جمهوری اسلامیایران در مورد مسائل حل نشده پیشین مرتبط با تعهدات پادمانی ایران، قدردانی میکنیم و بهطور کامل از تلاشهای این نهاد نظارت هستهای سازمان ملل متحد و مدیرکل آن، حمایت میکنیم.»
این درحالیست که بر اساس شنیدهها عناصر قطعنامه پیشنهادی تروئیکا عینا همان مطالب مورد تائید و حمایت ایالات متحده است. در واقع میتوان اینطور ادعا کرد که قطعنامه پیشنهادی بر اساس دیدگاه ایالات متحده تنظیم اما قرار است به پای تروئیکا نوشته شود.
این سند هنوز به دبیرخانه آژانس اتمیتحویل نشده و شنیدهها حاکیست که رایزنیهای فشرده دیپلماتیک در وین آغاز شده است. اما اگر چنین قطعنامهای ارائه و تصویب شود، غربیها و به خصوص سه کشور اروپایی به خوبی میدانند که با پاسخ محکم و شدیدتر ایران روبرو خواهد شد.
Sunday, 1 June , 2025